Tất tần tật về các làng nghề Việt Nam nổi tiếng

Làng nghề Việt Nam - Sự hình thành và phát triển của các làng nghề

   Làng nghề là một đơn vị hành chính cổ xưa mà cũng có nghĩa là một nơi quần cư đông người, sinh hoạt có tổ chức, có kỷ cương tập quán riêng theo nghĩa rộng. Làng nghề không những là một làng sống chuyên nghề mà cũng có hàm ý là những người cùng nghề sống hợp quần thể để phát triển công ăn việc làm. Cơ sở vững chắc của các làng nghề là sự vừa làm ăn tập thể, vừa phát triển kinh tế, vừa giữ gìn bản sắc dân tộc và các cá biệt của địa phương.

   Làng nghề thể hiện sự khéo léo, tài năng và sự sáng tạo của người dân qua các sản phẩm được tạo ra từ tay nghề truyền thống.  Từ thủ công mỹ nghệ, điêu khắc, đúc đồng, trang sức, dệt may, đan len, gốm sứ, đồ gỗ, đến lĩnh vực thực phẩm như nấu bánh, làm rượu, chế biến đặc sản... Mỗi làng nghề có những đặc trưng riêng, đóng góp vào sự phát triển kinh tế và du lịch của địa phương.

   Các ngành nghề truyền thống Việt Nam hầu hết tập trung ở vùng châu thổ sông Hồng như Hà Nội, Bắc Ninh, Thái Bình, Nam Định... Một số ít rải rác ở các vùng cao và châu thổ miền Trung và miền Nam.

   Những phát hiện về khảo cổ học, những cứ liệu lịch sử đã chứng minh được các làng nghề Việt Nam đã ra đời từ hàng ngàn năm trước đây. Cùng với sự phát triển của nền văn minh nông nghiệp, nhiều nghề thủ công cũng đã ra đời tại các vùng nông thôn Việt Nam, ban đầu là những công việc phụ tranh thủ làm lúc nông nhàn, để chế tạo những vật dụng cần thiết trong sinh hoạt, phát triển lên thành nhu cầu trao đổi hàng hóa và tìm kiếm thu nhập ngoài nghề nông.

Tiêu chí làng nghề truyền thống Việt Nam

   Làng nghề truyền thống đạt được khá nhiều tiêu chí quan trọng. Một làng nghề truyền thống nổi tiếng không chỉ là nơi sản xuất hàng hóa, mà còn mang trong mình những giá trị văn hóa độc đáo và đặc trưng của một vùng đất hay một dân tộc. Điều này đòi hỏi sự tập trung vào bảo tồn và phát triển các phương pháp sản xuất truyền thống, bảo vệ những giá trị văn hóa đặc sắc và độc nhất vô nhị của làng nghề Việt Nam.

   Làng nghề truyền thống nổi tiếng thường xuất phát từ sự tận tụy và tài năng của những nghệ nhân lành nghề. Chất lượng và sự khéo léo trong quá trình sản xuất là yếu tố quan trọng để đảm bảo sản phẩm cuối cùng đạt được sự tinh tế và đáng ngưỡng mộ. Điều này bao gồm việc sử dụng các nguyên liệu chất lượng, kỹ thuật sản xuất chính xác và tinh thần tận tụy trong từng công đoạn.

   Làng nghề truyền thống là nơi không chỉ tạo ra sản phẩm chất lượng, mà còn có trách nhiệm bảo vệ môi trường và sử dụng các nguồn tài nguyên một cách bền vững. Điều này đòi hỏi sự nhạy bén với các vấn đề môi trường, áp dụng các phương pháp sản xuất và tái chế thân thiện với môi trường, và đảm bảo việc sử dụng nguồn tài nguyên có hiệu quả.

   Làng nghề truyền thống tạo ra nhiều sản phẩm độc đáo, và hơn thế, làng nghề truyền thống còn đóng góp vào sự phát triển kinh tế và xã hội của cộng đồng. Việc duy trì và phát triển làng nghề truyền thống tạo ra cơ hội việc làm, truyền đạt kiến thức và kỹ năng từ thế hệ này sang thế hệ khác, và đảm bảo sự tồn tại của một nghề truyền thống trong tương lai.

   Bên cạnh đó, làng nghề truyền thống có tiềm năng lớn trong việc phát triển ngành du lịch và thu hút khách du lịch. Tiếp thị và quảng bá làng nghề truyền thống thông qua các phương tiện truyền thông và kênh tiếp thị sẽ giúp thu hút sự quan tâm của khách du lịch nước ngoài và tăng cường sự nhận biết về làng nghề truyền thống trong nước.

Vai trò làng nghề Việt Nam

   Các sản phẩm của các làng nghề truyền thống được nhìn nhận, đánh giá từ nhiều góc độ của kinh tế xã hội với những giá trị hết sức to lớn và độc đáo. Đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong văn hóa truyền thống người Việt Nam. Có giá trị về mặt kinh tế, văn hóa – xã hội, cũng như phát triển về ngành du lịch.

Giá trị kinh tế của làng nghề Việt Nam

Làng nghề truyền thống có thể trở thành nguồn tài nguyên kinh tế quan trọng cho quốc gia. Những sản phẩm và dịch vụ từ làng nghề truyền thống có thể xuất khẩu và mang lại doanh thu cho đất nước. Việc phát triển và tiếp thị các sản phẩm từ làng nghề truyền thống có thể thu hút sự quan tâm của thị trường quốc tế, đồng thời tạo ra cơ hội phát triển kinh tế cho cộng đồng và đất nước.

Giá trị văn hóa – xã hội của làng nghề Việt Nam

Làng nghề truyền thống là nơi gìn giữ và truyền lại những giá trị văn hóa truyền thống của một dân tộc hay một vùng đất. Từ cách chế biến thực phẩm, thủ công mỹ nghệ, đến sản xuất đồ gỗ và đồ gốm, mỗi làng nghề truyền thống đều có những phương pháp, kỹ thuật và truyền thống độc đáo. Bằng cách bảo tồn và phát triển các làng nghề truyền thống, chúng ta đảm bảo rằng những giá trị văn hóa và sự đa dạng của quốc gia được truyền tải và tồn tại trong thời gian dài.

Bên cạnh đó, làng nghề còn tạo việc làm và cải thiện đời sống của nhiều người dân trog cộng đồng. Nhờ những kỹ thuật và kiến thức truyền thống được truyền lại qua các thế hệ, người dân trong làng có thể trở thành những thợ lành nghề và kiếm sống bằng nghề nghiệp của mình. Điều này góp phần cải thiện mức sống và giảm đói nghèo cho cộng đồng, đồng thời tạo điều kiện phát triển kinh tế và thúc đẩy sự phát triển bền vững.

Làng nghề truyền thống được người dân sử dụng các nguyên liệu tự nhiên, tái chế và tái sử dụng, cùng với việc bảo vệ môi trường, làm cho làng nghề truyền thống trở thành một mô hình cho sự phát triển bền vững trong ngành sản xuất.

Phát triển du lịch của làng nghề Việt Nam

Làng nghề truyền thống có thể trở thành điểm đến hấp dẫn cho khách du lịch. Du khách từ khắp nơi trên thế giới đến thăm các làng nghề truyền thống để trải nghiệm và khám phá các sản phẩm độc đáo và truyền thống. Điều này tạo ra cơ hội cho phát triển ngành du lịch, tăng cường nguồn thu nhập cho cộng đồng và quảng bá hình ảnh quốc gia trên sân khấu quốc tế.

Những đặc điểm sản phẩm của các làng nghề Việt Nam

   Làng nghề truyền thống ngoài đóng vai trò quan trọng, nó còn có nhiều đặc điểm sản phẩm độc đáo và hấp dẫn.

Đặc điểm sản phẩm của làng nghề truyền thống quan trọng và cần phải nói đến đó chính là sự tỉ mỉ, tinh tế của các nghệ nhân từ quá trình sản xuất đến khâu đóng gói thành phẩm. Các nghệ nhân Việt Nam đã truyền lại kỹ thuật và tinh thần tận tụy từ thế hệ này sang thế hệ khác, tạo nên những sản phẩm đẹp mắt và độc đáo. Sự chăm sóc chi tiết và khéo léo trong từng đường nét, từng chi tiết của sản phẩm là điểm nhấn đặc biệt của làng nghề Việt Nam.

Các sản phẩm của làng nghề Việt Nam là nơi tập trung của nhiều ngành nghề truyền thống khác nhau, từ thủ công mỹ nghệ, đúc đồng, đan len, gốm sứ, đồ gỗ đến thực phẩm chế biến và đặc sản. Mỗi loại sản phẩm đều có đặc trưng riêng, mang trong mình sự đa dạng và độc đáo của vùng đất và dân tộc Việt Nam. Sự đa dạng này tạo ra một bộ sưu tập phong phú và hấp dẫn cho người tiêu dùng.

Một điểm nổi bật của sản phẩm từ làng nghề Việt Nam đó là sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại. Các nghệ nhân đã biến các kỹ thuật và kỹ năng truyền thống thành những sản phẩm phù hợp với xu hướng và nhu cầu của thời đại hiện đại. Sự kết hợp này tạo ra sự hài hòa giữa truyền thống và sáng tạo, đáp ứng được sự đa dạng và tiến bộ của thị trường ngày nay.

Làng nghề Việt Nam chú trọng đến việc sử dụng nguyên liệu tự nhiên và các phương pháp sản xuất thân thiện với môi trường. Việc sử dụng các nguyên liệu tái chế, tái sử dụng và công nghệ tiên tiến giúp giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường và tạo ra các sản phẩm thân thiện với môi trường.

Sản phẩm từ làng nghề Việt Nam mang trong mình giá trị văn hóa và những câu chuyện đặc biệt. Những sản phẩm này thường kể lên những truyền thống, thần thoại và di sản văn hóa của Việt Nam. Điều này tạo ra sự kết nối tinh thần giữa người tiêu dùng và văn hóa Việt Nam, tạo nên một trải nghiệm mua sắm đặc biệt và ý nghĩa.

Với những đặc điểm sản phẩm độc đáo này, làng nghề Việt Nam không chỉ mang lại giá trị về mặt kỹ thuật và thẩm mỹ, mà còn truyền tải những giá trị văn hóa và tình yêu đất nước. Việc tiếp thị và quảng bá các sản phẩm từ làng nghề Việt Nam sẽ giúp tăng cường nhận thức và sự quan tâm của khách hàng, cung cấp cơ hội phát triển kinh doanh và góp phần xây dựng hình ảnh tích cực về làng nghề Việt Nam trên thị trường nội địa và quốc tế.

Các làng nghề nổi tiếng ở Việt Nam

   Theo các con số thống kê cho thấy, có gần 2.000 làng nghề truyền thống ở Việt Nam thuộc các nhóm nghề chính khác nhau như: sơn mài, gốm sứ, vàng bạc, thêu ren, mây tre đan, cói, dệt, giấy, tranh dân gian, gỗ, đá...

Và hiện có 12 nhóm sản phẩm thủ công chính ở Việt Nam, bao gồm:

Mây tre đan, Sản phẩm từ cói và lục bình, Gốm sứ, Điêu khắc gỗ, Sơn mài, Thêu ren, Điêu khắc đá, Dệt thủ công, Giấy thủ công, Tranh nghệ thuật, Kim khí, Những sản phẩm thủ công mỹ nghệ khác…

Làng gốm Bát Tràng (Gia Lâm, Hà Nội)

Cách thủ đô hơn 10 km về phía Đông - Nam, làng gốm Bát Tràng hiện lên đậm chất dân dã, thôn quê. Đây là một làng gốm lâu đời và lừng danh nhất Việt Nam. Không chỉ là nơi sản xuất gốm sứ, bát đĩa... mà còn là nơi thu hút khách du lịch trong nước và nước ngoài tới tham quan.

Làng gốm Bát Tràng sản xuất nhiều mặt hàng phong phú cả về chủng loại và kiểu dáng, trong đó có cả những mặt hàng thủ công mỹ nghệ như: tượng và phù điêu, công nghệ cao, con giống, lọ hoa, đĩa treo tường…Điều thú vị nhất khi tham quan làng gốm Bát Tràng là được trực tiếp tham quan các nghệ nhân làm ra những sản phẩm vô cùng tinh tế, đặc biệt các bạn có thể tự tay nặn những sản phẩm mà mình yêu thích.

Làng sơn mài Cát Đằng (Ý Yên, Nam Định)

Làng nghề sơn mài Cát Đằng, xã Yên Tiến thuộc huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định có lịch sử trên 600 năm. Với danh tiếng nhất nhì trong các làng nghề sơn mài ở vùng Bắc Bộ. Qua các giai đoạn tồn tại và phát triển, đến nay những nghệ nhân ở làng nghề sơn mài Cát Đằng vẫn tiếp tục duy trì nghề truyền thống là sản xuất các sản phẩm sơn mài trên gỗ. Chủ yếu là các loại ngai, ỷ, kiệu, tượng, tranh… phục vụ sinh hoạt tôn giáo. Đồng thời phát triển nhiều mẫu mã sản phẩm tiêu dùng, sinh hoạt. Phù hợp với nhu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu.

Các đồ sơn mài lâu đời ở Cát Đằng, vẫn được dùng để trang trí nội, ngoại thất trong các lăng tẩm, các cung đình xưa ở Huế, Đà Nẵng, Hà Nội… Chủ yếu là do bàn tay tài hoa của các nghệ nhân làng Cát Đằng làm ra. Những người thợ Cát Đằng cũng tích cực đóng góp công sức trong việc xây dựng, trang hoàng nhiều di tích lịch sử văn hóa của đất nước, như Cố đô Huế, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chùa Một Cột, Chùa Thiên Mụ, Tháp Rùa, Đền Ngọc Sơn, Đền Trấn Vũ…

Làng thêu Văn Lâm, Hoa Lư, Ninh Bình

Làng nghề Văn Lâm thuộc xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình được cho là nơi phát tích, hội tụ đầy đủ nhất những tinh hoa của ngành nghề thêu ren với những bàn tay vàng và đầy kinh nghiệm, đã được Hiệp hội làng nghề thủ công truyền thống Việt Nam công nhận. Trải qua hàng thế kỷ, người dân nơi đây vẫn lưu giữ nghề truyền thống và phát triển bằng những sản phẩm thêu tay độc đáo có độ tinh xảo cao phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

Làng tranh Đông Hồ (Thuận Thành, Bắc Ninh)

Làng tranh Đông Hồ thuộc xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Là làng nghề vẽ tranh dân gian nổi tiếng của Việt Nam. Cách Hà Nội chừng 33km về hướng Đông và nằm sát bờ Nam đê sông Đuống, làng Hồ hay Đông Hồ là một làng nghề cổ truyền, có tên Nôm là làng Mái nay thuộc xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Đây là cái nôi của dòng tranh khắc gỗ dân gian đặc sắc được nhiều người cả trong và ngoài nước biết đến, với những bức tranh từ lâu đã đi vào đời sống tinh thần bao người dân Việt.

Xuất hiện từ khoảng thế kỷ XVI, tranh Đông Hồ được hình thành bằng phương pháp thủ công, là kết tinh của sự khéo léo và nhẫn nại, cộng với nghệ thuật thẩm mỹ đầy tinh tế… Đây không phải là những bức tranh được vẽ theo cảm hứng nhưng được in lại qua những bản khắc, và để có bản khắc đạt đến độ tinh xảo, đòi hỏi ở người vẽ mẫu cũng như người khắc ván phải có lòng yêu nghệ thuật và trình độ kỹ thuật cao. Tranh Đông Hồ có đến 180 loại được phân thành 5 loại chính gồm tranh thờ, tranh lịch sử, tranh chúc tụng, tranh sinh hoạt và truyện tranh.

Làng đá mỹ nghệ Non Nước (Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng)

Làng đá mỹ nghệ Non Nước là làng nghề lâu đời bậc nhất ở Đà Nẵng. Làng đá mỹ nghệ Non Nước là địa điểm tham quan hấp dẫn trong hành trình khám phá du lịch Đà Nẵng. Trải qua hơn 300 năm tồn tại và phát triển, các tác phẩm đá mỹ nghệ ở đây đã trở thành sản phẩm thủ công mang tính nghệ thuật đặc sắc và là niềm tự hào của người dân Đà thành.

Làng điêu khắc đá mỹ nghệ Non Nước nằm ngay dưới chân dãy núi Ngũ Hành Sơn. Nơi đây cách trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 8 km và thuộc phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, TP. Đà Nẵng.

Khi bước chân đến làng đá Non Nước Đà Nẵng, bạn sẽ như lạc vào “xứ sở của đá” với những khối đá lớn nhỏ muôn hình vạn trạng. Mỗi một tác phẩm đều mang một dáng hình khác nhau và được tạo nên bởi bàn tay tài hoa, tỉ mỉ của người thợ đá.

Các sản phẩm đá Non Nước Ngũ Hành Sơn rất đa dạng về hình dáng, kích cỡ, màu sắc, chủng loại. Hàng năm, nơi đây sản xuất được khoảng hơn 80.000 sản phẩm từ đá mỹ nghệ. Những tác phẩm của làng đá mỹ nghệ Non Nước có rất nhiều công dụng như:

• Phục vụ đời sống sinh hoạt gồm bát đĩa, bình hoa, ấm chén…
• Phục vụ đời sống tâm linh gồm bia mộ, phù điêu, tượng Phật,  tượng La Hán, tượng Chăm…
• Mua về làm lưu niệm gồm tượng động vật, tượng chân dung thiếu nữ Việt Nam và phương Tây, tượng các nhà cách mạng…

Từ khối đá cẩm thạch đơn sơ được lấy từ dưới chân núi Ngũ Hành Sơn, qua bàn tay tài hoa của những người nghệ nhân, các khối đá trở nên láng mịn, bóng bẩy và lộ rõ những vân đá đẹp mắt. Tất cả mọi tác phẩm đều được những người thợ làng đá chạm khắc khéo léo và cực kỳ tinh xảo. Bạn có thể dễ dàng lựa chọn cho mình những món đồ nhỏ xinh để lưu giữ kỉ niệm ở một ngôi làng nghề hơn 300 năm tuổi.

Làng lụa Vạn Phúc (Hà Đông, Hà Nội)

Làng lụa Vạn Phúc (hay còn được gọi là làng lụa Hà Đông) nằm tại phường Vạn Phúc, quận Hà Đông, cách trung tâm Hà Nội hơn 10 km. Vốn tồn tại hơn một nghìn năm, làng là một trong những làng lụa dệt tơ tằm đẹp và nổi tiếng nhất Việt Nam.

Trải qua nhiều thế hệ, lụa Vạn Phúc vẫn giữ được nét đẹp truyền thống và đang đi đầu trong ngành dệt nước ta. Lụa làng Vạn Phúc được đánh giá là đẹp và bền. Hoa văn trên lụa rất đa dạng, trang trí đối xứng với nhau, đường nét không rườm ra, phức tạp mà luôn tạo cảm giác phóng thoáng, dứt khoát.

Nguyên liệu làm lụa Vạn Phúc chủ yếu là từ tơ tằm vì độ mềm mại, dẻo dai của nó. Để tạo ra những sản phẩm tơ lụa hoàn hảo, người thợ phải trải qua rất nhiều công đoạn kì công như tơ, hồ sợi, dệt, nhuộm, phơi căng… Ở bất kì công đoạn nào người nghệ nhân cũng phải hết sức cẩn thận, túc trực theo dõi ngay cả khi công đoạn cần đến máy móc thực hiện.

Cùng với việc lưu giữ và phát triển làng nghề dệt lụa truyền thống, làng lụa Vạn Phúc đang dần đổi mới, trở thành điểm du lịch để bắt nhịp với nhu cầu thị trường về sản phẩm cũng như nhu cầu khám phá, vui chơi, tìm hiểu về làng nghề của du khách.

Làng Cau Cao Nhân (Thủy Nguyên, Hải Phòng)

Làng cau Cao Nhân là một làng nghề chuyên trồng cau truyền thống có từ lâu đời tại Thủy Nguyên, Hải Phòng. Đây chính là vựa cau vô cùng nổi tiếng thuộc vùng đồng bằng Bắc Bộ. Đến thăm ngôi làng này, bạn sẽ được khám phá và chiêm ngưỡng đặc sản cau, được tận mắt thấy cau bổ tám bổ tư, lá trầu têm cánh phượng vô cùng bắt mắt đầy tinh tế.

Làng cau Cao Nhân xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc từ những năm 1988 ngay từ những năm đầu tiên khi Việt Nam đổi mới. Với thị trường Trung Quốc thì nhu cầu tiêu thụ lớn chủ yếu làm kẹo cau, cau khô.

Chính vì thế, mà có nhiều cơ sở thu mua, sơ chế và chế biến cau xuất khẩu ở Cao Nhân được hình thành và đã biến nơi đây thành trung tâm mua và chế biến cau lớn nhất cả nước.

Làng đúc Mỹ Đồng (Thủy Nguyên, Hải Phòng)

Làng đúc Mỹ Đồng, Thủy Nguyên, Hải Phòng đã có hàng trăm năm truyền nghề lâu đời. Sản phẩm của làng đúc Mỹ Đồng đa dạng, phục vụ mọi lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp và dân dụng. Với nghề đúc truyền thống gần 3 thế kỷ, Mỹ Đồng từng bước vươn lên, trở thành lá cờ đầu của huyện Thủy Nguyên trong phát triển kinh tế, xây dựng làng nghề truyền thống. Phát huy nghề đúc truyền thống của ông cha, người dân Mỹ Đồng hôm nay kế thừa, sáng tạo, đưa nghề đúc kim loại thành ngành kinh tế chính của địa phương. Đến nay, toàn xã có gần 100 hộ đúc gang, 15 hộ đúc đồng, hàng chục xưởng cơ khí, rèn, dịch vụ đi kèm.

Sản phẩm của làng nghề Mỹ Đồng có mặt ở khắp các thị trường trong nước, nước ngoài. Các sản phẩm trang trí hoa văn, bếp nướng, nắp ga, cột đèn bằng gang đúc,… được chủ công trình xây dựng ưa dùng, xuất khẩu ngày một nhiều sang các nước. Nhiều mặt hàng đúc, cơ khí đạt chất lượng cao cung cấp cho ngành đóng tàu, lắp ráp xe máy, cơ khí chính xác như chân vịt tàu thủy, bạc biên, tăng bua, vỏ mô-tơ điện, máy bơm, chân máy khâu, khung xe máy… Thật tự hào với làng nghề đúc truyền thống trên quê hương Mỹ Đồng thân thương.

Múa rối Nhân Hòa (Vĩnh Bảo, Hải Phòng)

Hải Phòng - vùng đất giàu truyền thống văn hóa, với nhiều di sản văn hóa phi vật thể phong phú và đặc sắc, tự hào đóng góp cho sự nghiệp bảo tồn và phát triển nghệ thuật múa rối nước Việt Nam, tiêu biểu có làng rối nước Nhân Mục, xã Nhân Hòa, huyện Vĩnh Bảo.

Múa rối nước là một loại hình nghệ thuật sân khấu dân gian truyền thống độc đáo, ra đời từ nền văn hóa lúa nước. Trải qua hơn một trăm năm hình thành và phát triển, ngày nay múa rối nước đã trở thành một môn nghệ thuật truyền thống, một sáng tạo đặc biệt của người Việt, trong đó có múa rối nước Nhân Mục.

Ngày nay, phường múa rối nước Nhân Hòa có khoảng 20 nghệ nhân, trong đó có 3 nghệ nhân nữ với hơn 100 con rối to nhỏ các loại. Những năm gần đây, hoạt động của phường tương đối đều đặn nhờ chính vào việc thu hút du khách trong và ngoài nước trong tuyến du khảo đồng quê Hải Phòng.

Làng trống Lâm Yên (Đại Lộc, Quảng Nam)

Làng trống Lâm Yên Quảng Nam - “thương hiệu” làm trống nổi tiếng bậc nhất xứ Quảng là nơi mà nhiều người mong muốn có những chiếc trống đạt chuẩn phải lặn lội đến tận nơi để đặt làm. Những chiếc trống ở làng Lâm Yên không biết từ bao giờ đã gắn liền với đời sống tinh thần, văn hóa của người Việt và tạo nên những giá trị không thể thay thế.

Trong đời sống tinh thần phong phú của người dân xứ Quảng thì tiếng chiêng, tiếng trống đã trở thành một phần không thể thiếu gắn liền với tập tục và lễ hội đa dạng nơi đây. Nếu có dịp du lịch Quảng Nam, bạn đừng quên ghé thăm làng trống Lâm Yên Đại Minh Đại Lộc Quảng Nam, nơi sinh ra những thanh âm của lễ hội và văn hóa xứ này.

Làng gốm Bàu Trúc (Ninh Thuận)

Nằm ở ven quốc lộ 1A, cách thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 10km về phía Nam, Làng gốm Bàu Trúc Ninh Thuận thuộc thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước. Ngôi làng này là một trong số những ngôi làng cổ nhất ở Đông Nam Á. Đồng thời cũng là làng duy nhất làm gốm hoàn toàn bằng tay. Cùng với làng dệt Mỹ Nghiệp, làng gốm Chăm Bàu Trúc cùng nằm trong chương trình bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống của người Chăm trở thành điểm du lịch Ninh Thuận nổi tiếng

Làng gốm Bàu Trúc là một trong những địa điểm du lịch ở Ninh Thuận hấp dẫn, nổi tiếng với những sản phẩm thủ công tuyệt đẹp và kỹ thuật nung nấu đặc biệt, đỉnh cao, mang đậm bản sắc văn hóa Chăm. Bàu Trúc cũng là một trong những làng gốm cổ nhất Đông Nam Á còn tồn tại cho đến tận bây giờ.

Làng dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp (Ninh Thuận)

Ninh Thuận nổi tiếng với 02 làng nghề truyền thống của đồng bào Chăm. Cùng với làng nghề Gốm Bàu Trúc thì làng dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp là 1 trong 2 làng nghề truyền thống của đồng bào Chăm vô cùng đặc sắc với bản sắc mộc mạc, du khách phương xa không thể bỏ qua khi đến Ninh Thuận. Theo QL1A theo hướng từ trung tâm Tp. Phan Rang về phía Nam thì làng Dệt Mỹ Nghiệp cách Tp. Phan Rang 12km. Nằm tại địa chỉ: thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận (đối diện bên đường so với làng Gốm Bàu Trúc)

Đến nơi đây, du khách sẽ chứng kiến tận mắt cách dệt sản phẩm thổ cẩm hết sức công phu và độc đáo. Đặc biệt, biết được cách phân biệt giữa hàng thổ cẩm dệt thủ công & dệt máy khác nhau như thế nào. Đây là điều tuyệt vời nhất khi tận mắt được thấy các nghệ nhân dệt trực tiếp những tấm thổ cẩm, mỗi tấm thổ cẩm đều mang theo hoa văn, màu sắc đậm chất văn hóa Chăm và cả hồn của nghệ nhân Chăm gửi gắm trong từng sản phẩm.

Ngày nay, đến với Mỹ Nghiệp du khách có thể mua các sản phẩm thổ cẩm lưu niệm tương đối phong phú: nón, áo, ví tiền, khăn choàng, giỏ xách, drap trải bàn…với giá thành rất hợp lý để làm quà lưu niệm. Mỗi sản phẩm Dệt Mỹ Nghiệp mang cả linh hồn dân tộc Chăm và tâm huyết của người nghệ nhân Chăm muốn duy trì và bảo tồn 01 truyền thống văn hóa Chăm lâu đời.

   Ngoài những làng nghề nổi tiếng ở trên, thì một trong số các làng nghề thủ công truyền thống ở Việt Nam hiện cũng đang được ưa chuộng và phổ biến nhiều nhất phải kể đến đó chính là làng nghề thủ công truyền thống mây tre đan. Vì ngành nghề mây tre đan hiện đang được quan tâm và ưa chuộng nhiều với thời đại hiện nay, nên bạn hãy cùng Đan Trà tìm hiểu thêm chút về làng nghề thủ công truyền thống này nhé!

Mây Tre Đan thủ công là gì?

   Mây tre đan được biết đến là các vật dụng được làm từ chất liệu mây, tre. Người nghệ thân sẽ dùng những nguyên liệu có nguồn gốc tự nhiên, thân thiện với môi trường và vô cùng lành tính cho người sử dụng như nứa, mây, tre,...để làm thành các đồ dùng phục vụ cho đời sống của người tiêu dùng. 

   Mây tre đan thủ công là một loại sản phẩm thủ công truyền thống, các sợi mây, tre được đan hoặc tết lại với nhau bằng tay để tạo thành các sản phẩm như ghế, bàn, giường, đồ trang trí decor, ….

   Mây tre đan thủ công là một sản phẩm đặc trưng của nhiều vùng miền trên thế giới, đặc biệt là ở các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Indonesia, Philippines,…. Nó không chỉ có giá trị về mặt thẩm mỹ mà còn là một di sản văn hóa, thể hiện sự khéo léo và tài năng của những người làm nghề truyền thống.

Các làng nghề mây tre đan thủ công nổi tiếng ở Việt Nam

Mây tre đan Vân Sơn

   Mây tre đan Vân Sơn được thành lập từ năm 2013 trong hoàn cảnh nhiều doanh nghiệp mây tre đan Việt Nam đang khó khăn, đình trệ, thì tại hợp tác xã mây tre đan Vân Sơn lại nhanh chóng phát triển và khẳng định được thương hiệu trên mọi miền đất nước. Với sự tận tâm và nỗ lực không ngừng, hiện mây tre đan Vân Sơn trở thành một trong những thương hiệu uy tín và chất lượng nhất trong ngành sản xuất mây tre đan tại Việt Nam.

   Những sản phẩm của làng nghề mây tre đan Vân Sơn không chỉ là một món đồ trang trí tuyệt đẹp mà còn thể hiện sự cẩn trọng và tỉ mỉ trong từng chi tiết. Bạn sẽ tìm thấy ở những chiếc giỏ mây, hộp đựng, đèn mây và nhiều sản phẩm khác, tất cả đều được làm thủ công bằng tay bởi những người thợ có kinh nghiệm.

   Không chỉ mang lại các sản phẩm đẹp mắt, mây tre đan Vân Sơn còn mang trong mình giá trị bền vững, sử dụng nguyên liệu tự nhiên và thân thiện với môi trường để tạo ra những sản phẩm chất lượng cao mà không gây hại cho thiên nhiên. 

Làng nghề mây tre đan Triệu Xá

   Làng nghề mây tre đan Triệu Xá nằm tại xã Triệu Đề, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc được công nhận là làng nghề truyền thống ở Việt Nam vào năm 2006.

   Ban đầu, các sản phẩm tại đây đều được phục vụ cho đời sống sinh hoạt, lao động sản xuất như: rổ, thúng, rá, nong, nia,... rồi dần trở nên phổ biến và được nâng cấp thành các sản phẩm mỹ nghệ. Làng nghề mây tre đan Triệu Xá đã góp phần giải quyết được việc làm cho những người dân và mang lại nguồn thu nhập ổn định.   Không giống như các nghề truyền thống khác, nghề mây tre đan không quá khó, nên ai cũng có thể làm và làm trong thời gian nào trong năm cũng được. Vào những ngày không phải trong mùa vụ, đi dọc theo những con đường nhỏ trong làng không khó để bắt gặp cảnh mọi người từ già đến trẻ tập trung ở các nhà để cùng nhau làm. Ngay cả trẻ con mới sáu, bảy tuổi ở đây cũng đã biết đan, lát... Sau thời gian học hành, nhiều em tham gia phụ giúp bố, mẹ làm nghề.

   Vài năm gần đây, ngoài những vị khách hàng thường xuyên tìm về đặt, thì tại Triệu Xá có rất nhiều khách du lịch tham quan theo tour. Tất cả mọi người đều háo hức tìm hiểu, tập làm các sản phẩm và tìm mua những đồ như mây tre mỹ nghệ làm quà lưu niệm. Chính vì thế, làng nghề ngày càng nổi tiếng và mang lại thành quả lớn.

Làng nghề mây tre đan Thu Hồng

   Sự đa dạng về mẫu mã và kích thước đã mang lạ sự uy tín và danh tiếng cho các làng nghề mây tre đan truyền thống tại Việt Nam. Trong số đó, phải nhắc đến làng nghề mây tre đan Thu Hồng – một trong những làng nghề thủ công mỹ nghệ nổi tiếng tại Việt Nam.  

   Có vị trí địa lý nằm ven sông Cà Lô, làng mây tre đan Thu Hồng xưa là làng Thu Thủy, thuộc xã Xuân Thu, huyện Sóc Sơn, Hà Nội. Ở đây luôn nổi tiếng về cái nghề làm việc với mây tre trúc, và dần dần đã trở thành một truyền thống từ lâu đời, thế nên dân gian còn truyền mãi câu ca: “Gốm Sứ Bát Tràng, lụa làng Vạn Phúc, tre trúc Thu Hồng, đúc đồng Ngũ Xã”.

  Mây tre đan Thu Hồng bắt đầu với những vật dụng sinh hoạt bình thường trong nhà như: rổ, rá, thúng, bàn, giường, trường kỷ…từ tre trúc. Với những bàn tay khéo léo của những người thợ lành nghề, những sản phẩm mang lại vừa chất lượng, vừa đẹp mắt ấy đã ngày càng được người dân khắp vùng biết đến, và trở thành một thứ hàng hóa quen thuộc làm nên kinh tế và nuôi sống người dân làng Thu Hồng.

Làng nghề mây tre đan Bao La

   Làng nghề đan lát Bao La – một nơi giữ gìn nét đẹp truyền thống nghề mây tre đan xứ Huế. Cách thành phố Huế 15km về phía Bắc, đoạn trung lưu bờ Bắc con sông Bồ, làng Bao La thuộc xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền là một làng nghề đan lát truyền thống nổi tiếng tại Việt Nam nói chung, và ở tại xứ Huế nói riêng.

   Các sản phẩm của làng nghề Bao La tạo ra đều làm từ vật liệu tự nhiên là tre và mây. Ban đầu đây chỉ là một làng nghề đan lát nhỏ lẻ sau đó chuyển mình lột xác tạo nên các sản phẩm thủ công mỹ nghệ hữu ích để phục vụ cho cuộc sống hàng ngày.

Nghề đan lát mây tre tại làng Bao La hiện nay không còn là hàng đan mây, tre với nghĩa thông thường nữa mà là những tác phẩm nghệ thuật, giá trị văn hóa kết tinh ở trong đó. Với bàn tay khéo léo và tài tình, sự cần cù, sáng tạo trong lao động, những nghệ nhân và thợ thủ công trong làng đã tạo ra những sản phẩm tinh tế, và đầy tính thẩm mỹ.

Làng nghề mây tre đan Liên Khê

   Làng nghề mây tre đan Liên Khê thuộc Tỉnh Hưng Yên, được hình thành từ những năm 90 của thế kỷ XX. Ban đầu chỉ có một vài hộ chủ yếu ở thôn Kênh Hạ tham gia sản xuất các mặt hàng phục vụ sinh hoạt. Nhưng đến nay, nghề mây tre đan đã phát triển rộng ra toàn xã Liên Khê, là công việc thường nhật của người dân nơi đây.

   Để làm ra được những sản phẩm đẹp mắt đòi hỏi người thợ thủ công phải làm theo nhiều công đoạn. Trước tiên, sản phẩm được làm theo mẫu, sau khi đan xong được tập trung tại hợp tác xã, sau đó thực hiện công đoạn nhúng keo định hình, phơi khô và sơn màu theo yêu cầu của khách hàng.

   Hiện nay, sản phẩm mây tre đan tại làng nghề Liên Khê đang từng ngày phát triển mạnh mẽ và trở thành thương hiệu quen thuộc được sử dụng trong việc trang trí các không gian nội thất mang đậm nét văn hóa Việt Nam. Những sản phẩm của mây tre đan Liên Khê hiện được xuất khẩu sang nhiều nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ,… Qua những đơn hàng xuất khẩu, sản phẩm mây tre đan Liên Khê chiếm được cảm tình của nhiều khách hàng quốc tế, các đơn đặt hàng ngày một nhiều, tăng về số lượng và đa dạng về mẫu mã.

Làng nghề mây tre đan Ngọc Động

   Làng nghề mây tre đan Ngọc Động hiện thuộc Thôn Ngọc Động, Phường Hoàng Đông, Thị xã Duy Tiên, Tỉnh Hà Nam. Làng nghề Ngọc Động có truyền thống sản xuất và kinh doanh các mặt hàng thủ công mỹ nghệ có nguồn gốc nguyên liệu từ mây, giang và tre, từ rất  lâu đời. 

   Ngày mới ra đời, ở đây chủ yếu sản xuất ghế mây. Sản phẩm này ngay lập tức được nhiều người chấp nhận bởi mẫu mã đẹp lại phù hợp với khí hậu nhiệt đới. Càng ngày tiếng tăm của làng nghề mây tre đan Ngọc Động càng vang xa, người về đặt mua sản phẩm, người bán nguyên liệu ngày một tấp nập.

   Cũng như nhiều làng nghề khác, nghề mây tre đan ở Ngọc Động đã gặp không ít khó khăn khi chuyển đổi cơ chế. Song lớp thợ Ngọc Động đã trăn trở tìm cách nâng cao chất lượng, cải tiến mẫu mã tìm kiếm thị trường ở Tây Âu và các nước Đông Nam Á. Nhờ vậy làng nghề đã trụ vững và đi lên cho tới ngày hôm nay.

Làng nghề mây tre đan Thạch Cầu

   Mây tre đan Thạch Cầu là vùng đất được coi là cha đẻ của nghề dệt và cũng là nơi mây tre đan tồn tại và phát triển. Làng nghề mây tre đan Thạch Cầu ở Nam Định đã hình thành và tồn tại từ bao thế hệ ở thôn Thạch Cầu, xã Nam Tiến, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định. Làng nghệ mây tre đan Thạch Cầu là một trong số ít các ngôi làng tiêu biểu trong sản xuất mây tre đan, tạo ra những sản phẩm đẹp mắt và tinh xảo, đưa sản phẩm làng nghề dần đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật mây tre đan tại Việt Nam.

   Đến với làng Thạch Cầu, tận mắt chứng kiến quy trình sản xuất mây tre đan mới thấy hết sự đa dạng trong kiểu dáng và mẫu mã. Những sản phẩm mây, tre đan với đủ màu sắc được tạo ra dưới những đôi bàn tay lành nghề của các nghệ nhân trong làng khiến chúng tôi không khỏi thích thú, tò mò. Chỉ từ những loại cây có sẵn trong tự nhiên: cây mây, cây tre... các nghệ nhân đã thổi hồn vào chúng, tạo ra những sản phẩm tinh xảo làm mê đắm lòng người. Những sản phẩm này không chỉ làm vật dụng trong gia đình, mộc mạc đậm chất làng quê mà còn mang nét tự nhiên hết sức quyến rũ, có giá trị sử dụng và yếu tố thẩm mỹ.

Làng nghề mây tre đan Ninh Sở

   Làng nghề đan, song, mây, tre, giang Ninh Sở là một trong những làng nghề thủ công truyền thống có từ lâu đời của quê hương Thường Tín.

   Nghề đan, song, mây, tre, giang tại Ninh Sở có từ đời Lê Cảnh Hưng thế kỷ thứ XVIII. Theo các cụ cao niên ở đây cho biết xưa kia người dân vì không có đất và cuộc sống khó khăn nên đã tạo ra các công cụ để đơm đó, đánh lề, đan giỏ mò cua, bắt ốc. Từ nhu cầu kiếm sống đó mà nghề đan lát phát triển, không những sản xuất đủ dùng mà còn mang bán sang các vùng lân cận. Gọi là hàng tre đan nhưng người Ninh Sở lại sử dụng các nguyên liệu chủ yếu là mây, nứa, giang hay lùng - những loại cây thuộc họ tre những rất dẻo, dễ uốn, nắn. Tre chỉ dùng để làm quai xách.

   Từ cách đan truyền thống là đan nong mốt, nong đôi, nong ba, người thợ Ninh Sở sáng tạo nhiều cách đan khác nhau như đan xương cá, kết hình hoa và kết hợp màu sắc, tạo hình hoa văn nổi, tạo nhiều sản phẩm tinh xảo, có tính thẩm mỹ cao, và được rất nhiều người tiêu dùng ưa chuộng.

Làng nghề mây tre đan Tăng Tiến

   Làng nghề mây tre đan Tăng Tiến hiện thuộc xã Tăng Tiến, Việt Yên, Tỉnh Bắc Giang; là nơi có nghề đan lát truyền thống nổi tiếng từ rất lâu đời. Làng có lịch sử hình thành khoảng hơn 300 năm, khoảng vào thời nhà Hậu Lê và ngày một phát triển lớn mạnh. Đã từ lâu làng quê yên bình Tăng Tiến là điểm đến của nhiều thương lái cùng những du khách nước ngoài có sự quan tâm, yêu thích cây tre, cây mây cùng những sản phẩm làm ra từ mây tre, hình ảnh biểu trưng của người Việt. Chính vì thế mà sản phẩm mây tre đan nơi đây không ngừng vươn xa ra khắp các Châu như Á, Âu, Mỹ và châu Phi. Không chỉ có nghề truyền thống lâu đời, mặt hàng đẹp mà mẫu mã, kiểu dáng, sản phẩm ngày càng đa dạng đã chắp cánh cho mây tre đến được tay những người yêu thích sản phẩm mây tre.

Làng nghề mây tre đan Phú Vinh

   Làng nghề mây tre đan Phú Vinh thuộc địa phận xã Phú Vinh, huyện Chương Mỹ, dọc theo quốc lộ 6A nối liền giữa Hà Nội và các tỉnh miền núi phía Bắc, cách trung tâm thành phố Hà Nội gần 30km về phía Tây Nam, là một ngôi làng có tuổi đời gần 400 năm tại Thủ đô Hà Nội. Đến đây du khách có thể trải nghiệm ngắm cảnh, tìm hiểu quy trình sản xuất hoặc tham quan khu trưng bày các sản phẩm thủ công truyền thống rất tinh xảo.

   Du lịch Hà Nội nổi tiếng không chỉ bởi nét đẹp hiện đại, năng động mà còn nhờ vẻ đẹp văn hóa độc đáo của làng nghề ở Hà Nội, tiêu biểu là làng nghề mây tre đan Phú Vinh. Đây là một trong bảy làng nghề mây tre đan lâu đời trên cả nước với gần 400 năm tuổi.

   Sau hơn 400 năm, làng nghề vẫn luôn giữ trọn nét đẹp truyền thống lâu đời của dân tộc. Những năm gần đây sản phẩm thủ công của làng nghề Phú Vinh đã có cơ hội xuất khẩu sang Pháp, Đức, Anh, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và góp mặt hơn 30 nước khác nhau.

   Với đôi bàn tay khéo léo, những người con làng nghề mây tre đan Phú Vinh đã tạo nên hàng loạt tác phẩm nghệ thuật tinh xảo, công phu từ chính những cây mây, cây tre mộc mạc và gần gũi. Trước đây, sản phẩm chủ yếu của làng là những món đồ quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày như dần, sàng, thúng mủng, rổ, giá…

Ngày nay cùng với sự phát triển của xã hội, làng Phú Vinh cũng có nhiều biến đổi. Nhiều mẫu mã chủng loại mới đã ra đời không những được dùng làm đồ trang trí nội thất, thời trang, mỹ thuật mà còn là nguyên liệu ứng dụng trong thiết kế công trình nhà ở. Người dân đã kết hợp kỹ thuật truyền thống với kiến thức khoa học hiện đại để mang lại những nét rất riêng cho dòng sản phẩm, hướng tới khách du lịch và thị trường xuất khẩu.

Làng nghề mây tre đan Phú Lễ

Phú Lễ - Làng nghề mây tre đan trăm tuổi tại Bến Tre. Làng nghề đan lát các sản phẩm mây, tre, trúc thuộc xã Phú Lễ, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre là làng nghề truyền thống lâu đời. Các sản phẩm của làng nghề mây tre đan Phú Lễ gắn bó với cuộc sống người dân miền sông nước đồng bằng Nam bộ nơi đây. Ngày nay, đất nước ngày một phát triển, làng nghề Việt Nam đều được phát triển dưới dạng Hợp tác xã hoặc Công ty để cho các sản phẩm được đảm bảo chất lượng, có thương hiệu và vươn xa ra ngoài thị trường quốc tế.

Vì sao nghề mây tre đan là nghề thủ công truyền thống đang được ưa chuộng và phổ biến nhất hiện nay?

  Mây tre đan không chỉ mang lại vẻ đẹp tự nhiên và tinh tế, mà còn đáng giá vì sự thân thiện với môi trường và khả năng tương thích với nhiều không gian khác nhau. Nghề mây tre đan hiện đang trở thành một lựa chọn phổ biến và được ưa chuộng trong ngành công nghiệp trang trí nội thất và đồ handmade.

   Mây tre là một nguồn tài nguyên tái tạo và thân thiện với môi trường. Quá trình làm mây tre lại không gây ra ô nhiễm hay tác động xấu đến môi trường, giúp bảo vệ và duy trì cân bằng tự nhiên.

  Mây tre đan còn có khả năng chịu lực tốt và tuổi thọ trung bình cao. Nhờ vào sự đàn hồi và tính linh hoạt của sợi mây, các sản phẩm đan từ mây tre có khả năng chịu được áp lực và sử dụng lâu dài mà không bị hư hỏng. Đồng thời, mây tre còn mang lại vẻ đẹp tự nhiên, gần gũi và ấm cúng cho không gian nội thất.

   Mây tre đan có thể được chế tác thành nhiều kiểu dáng và mẫu mã khác nhau, từ những chiếc giỏ xinh xắn, ghế ngồi thoải mái, đến các mẫu đèn trang trí và các vật decor nhỏ khác. Điều này mang lại cho khách hàng sự lựa chọn phong phú và độc đáo để tạo nên không gian riêng biệt.

   Ngoài ra, việc sử dụng mây tre đan cũng góp phần bảo tồn và phát triển ngành nghề thủ công truyền thống Việt Nam. Bằng cách ủng hộ các nghệ nhân và làm việc với họ, chúng ta có thể duy trì và truyền đạt những kỹ thuật và nghệ thuật truyền thống dân tộc cho các thế hệ tiếp theo.

Tham khảo:

   - TOP 22 làng nghề truyền thống nổi tiếng nhất Việt Nam

   - Danh sách làng nghề truyền thống Việt Nam

   - Những Làng Nghề Thủ Công Nổi Tiếng Ở Việt Nam

   - Phong tặng Nghệ nhân và các danh hiệu Làng nghề Việt Nam năm 2022

   - Những làng nghề truyền thống ở Hà Nội mà bạn nhất định phải ghé thăm một lần

Liên kết ngoài:
Trên đây là những thông tin chi tiết giới thiệu về làng nghề việt nam mà Mây tre Đan Trà muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu hơn về làng nghề thủ công là gì và các làng nghề truyền thống nổi tiếng ở Việt Nam. Hãy theo dõi Mây tre Đan Trà để biết thêm về những thông tin hay và bổ ích hơn nữa nhé!

Săn voucher ưu đãi giá trực tiếp tại làng nghề mây tre đan Việt Nam

Voucher ưu đãi trang trí nội thất mây tre đan

Săn Voucher ưu đãi giá trực tiếp từ làng nghề mây tre đan Việt Nam

Voucher 200k [đơn từ 4 triệu]

Voucher 500k [đơn từ 10 triệu]

Voucher 1 triệu [đơn từ 20 triệu]

Nhận Voucher

Thông tin của bạn sẽ được giữ kín theo chính sách bảo mật