Bằng việc sử dụng các nguyên liệu độc lạ từ thiên nhiên như cói và lục bình để làm thảm, các nghệ nhân tha hồ thả hồn vào các thiết kế. Thảm cói và thảm lục bình nhờ đó mà trở nên khá đa dạng về mẫu mã và kích thước. Vì thế mà những người yêu các sản phẩm thủ công lại có thêm nhiều lựa chọn thảm trang trí cho không gian sống của mình.
Độc đáo và đa dạng như vậy nhưng mấy ai hiểu rõ cách đan thảm lục bình, thảm cói như thế nào cho chắc chắn, hoạ tiết trang trí thảm ra sao hay thảm trải sàn trang trí cho những kiểu phòng nào thì phù hợp. Mây Tre Đan Trà sẽ cùng các bạn đi vào thế giới thảm mây tre đan để khám phá những bí mật của chúng nhé.
Là người dân Việt thì không ai là không biết đến chiếc chiếu cói dân dã, nhưng rất ít người biết rằng nguyên liệu cói còn được sử dụng để làm thành những chiếc thảm cói trải sàn xinh xắn nhưng không kém phần sang trọng.
Khác với làm chiếu cói, những cây cói sau khi thu hoạch về, phơi khô và phân loại xong, không được đan trực tiếp làm thảm luôn mà phải qua một công đoạn chập chụm các sợi cói lại và bện qua lại với nhau để tạo thành các sợi cói dày và to hơn. Các thợ thủ công sau đó mới dùng những đoạn cói đã bện này để kết thành thảm cói trang trí với những hoạ tiết và hình thù mong muốn, liên kết nhờ các sợi đay mảnh hơn.
Để tăng thêm tính thẩm mỹ cho những chiếc thảm cói, người thợ thường tạo các hoa văn, hoạ tiết, hình thù độc đáo cho thảm hoặc nhuộm các sợi cói để các hoa văn trông sinh động và bắt mắt hơn.
Thảm cói có rất nhiều hình dáng, ta thường bắt gặp nhất là thảm cói tròn. Ngoài ra còn có các loại thảm cói vuông và thảm cói hình chữ nhật. Ngoài nguyên liệu là cói đơn thuần, một số thảm cói còn được đan thêm các nguyên liệu tự nhiên khác như mây, đay, lục bình, bẹ ngô. Tuy nguyên liệu phong phú nhưng những thảm này vẫn giữ được nét mộc mạc gần gũi của loại thảm tự nhiên.
Ngày nay, thảm cói giá rẻ có bán ở rất nhiều nơi trên thị trường, các bạn có thể tìm mua thảm cói ở các cửa hàng lớn hoặc trong các hội nhóm uy tín trên Facebook, các gian hàng điện tử,…
Thảm lục bình đương nhiên được làm từ cây lục bình - một loại cây vô cùng phổ biến ở tất cả làng quê Việt. Cây lục bình sau khi cắt bỏ lá, đem đi phơi khô, tạo ra các sợi xơ có thể đan, dệt nên nhiều loại thảm trang trí cao cấp.
Cũng giống thảm cói, các nghệ nhân cũng bện các sợi lục bình lại với nhau để gia cố độ dày và tạo độ êm ái cho thảm trước khi tiến hành đan thảm lục bình.
Cách đan thảm bằng lục bình đòi hỏi sự cẩn thận và kiên trì của từng nghệ nhân, nhất là khâu tạo hoạ tiết trang trí thảm hoặc khâu kết sợi đay tạo độ chắc chắn cho thảm. Những người thợ có kinh nghiệm lâu năm và có tâm huyết với nghề là yếu tố quan trọng nhất để những tấm thảm lục bình nói riêng và các loại thảm mây đan nói chung luôn đạt chất lượng cao và được một thị phần khách hàng yêu thiên nhiên ưa chuộng.
Tương tự thảm cói, thảm lục bình cũng có nhiều hình dáng, phổ biến nhất là thảm lục bình chữ nhật, ngoài ra có thảm lục bình tròn, thảm cói lục bình,…
Ưu điểm nổi bật nhất của thảm lục bình là chúng tạo cảm giác êm ái cho bàn chân khi bước qua và lúc ngồi trực tiếp trên thảm, đặc biệt không hề kích ứng da chân hay da của các em bé nhỏ.
Các đặc điểm như nguyên liệu thiên nhiên nên rất thân thiện với môi trường, màu sắc và kiểu dáng có tính thẩm mỹ cao cộng với giá thành phải chăng, thảm lục bình xứng đáng làm thảm trang trí nhà phổ biến cho các gia đình Việt.
Thảm cói và thảm lục bình là các loại thảm trang trí có màu sắc và chất liệu dễ phối hợp với các đồ nội thất khác trong nhà. Đặc tính êm ái, thân thiện môi trường, không bị trơn trượt khỏi mặt sàn khiến cho hai loại thảm này còn rất thích hợp cho gia đình có người già và trẻ nhỏ.
Ứng dụng phổ biến nhất là chúng được dùng để trải sàn làm thảm trang trí phòng khách cao cấp, làm thảm trang trí phòng ngủ tạo sự ấm cúng, thảm trang trí sàn nhà cho khách sạn – homestay theo hơi hướng thiên nhiên, thảm vintage treo tường cho gia chủ cá tính hay chỉ đơn giản là thảm trang trí sofa tạo vẻ mềm mại và êm ái cho chiếc ghế.
Một số thảm lục bình và thảm cói kích thước nhỏ có thể để trên bàn để dùng làm thảm đế lót chén trà, ấm trà, bình hoa,… Cùng với tấm thảm trải sàn, những chiếc thảm bé xinh trên bàn sẽ tạo nên một tổng thể nội thất hài hoà và đẹp mắt. Các loại thảm cỡ vừa có thể làm làm thảm cói chùi chân để ở gần cửa ra vào.
Thảm cói ngồi bệt tạo cảm giác mát mẻ vào mùa hè và cảm giác ấm cúng vào mùa đông. Thảm này có thể được dùng quanh năm và nhất là vào những dịp tụ tập bạn bè, gia đình. Khi mọi người cùng quây quần, chiếc thảm sẽ góp phần tạo không khí đầm ấm hơn.
Một số loại thảm được thiết kế có kích thước nhỏ vừa với nhiều hình dáng độc lạ như hình chiếc lá, hình bông hoa, hình đĩa hoa,… có vẻ đẹp dân dã nhưng cuốn hút và mới lạ thường được dùng để treo trang trí trên tường.
Ứng dụng nổi bật khác của thảm cói, thảm lục bình là chúng thường được dùng làm phông nền chụp hình sản phẩm. Dùng thảm cói chụp ảnh sẽ làm nổi bật được sản phẩm hơn và tạo sự thân thương, gần gũi cho hình ảnh, khi quảng bá, sản phẩm sẽ dễ chiếm cảm tình của khách hàng và thu hút sự chú ý nhiều hơn.
Thảm cói tròn là loại thảm cói rất thông dụng và phổ biến ở nhiều gia đình, đường kính tầm 1m2 hoặc 1m5. Đều dựa trên hình tròn nhưng nó được biến hoá thành rất nhiều kiểu thảm với đa dạng hoạ tiết, có thể kể đến như:
Thảm cói tròn đơn giản - được đan kín đều khắp thảm tạo thành một hình tròn hoàn hảo và đầy đặn.
Thảm cói tròn to nhỏ - có phần trung tâm như thảm tròn trên nhưng được trang trí thêm bằng cách liên kết các hình tròn nhỏ hơn xung quah tạo nét độc đáo cho thảm.
Thảm cói tròn hoạ tiết ngôi sao - là kiểu thảm tròn đan kín nhưng bên trong thảm được đan hoạ tiết 6 cánh ngôi sao khác màu nhau trông nổi bật và độc đáo.
Thảm cói tròn hoạ tiết bông hoa – phần trung tâm thảm là thảm cói tròn hoạ tiết ngôi sao, bên ngoài hình tròn là các cánh hoa được đan hở với hoạ tiết uốn lượn, hoạ tiết cánh hoa đẹp mắt.
Các nghệ nhân làm thảm cói vẫn đang trên con đường chinh phục những mẫu cói mới vừa đẹp và vừa dễ sử dụng nên ngoài những mẫu thảm cói tròn kể trên, còn có rất nhiều mẫu thảm tròn với nhiều loại hoạ tiết đặc sắc khác.
Thảm cói tròn thích hợp nhất là làm thảm cói decor, thảm hoa trang trí, thảm decor phòng khách độc đáo, thảm tròn phòng ngủ. Ngoài để làm phụ kiện trang trí trong nhà, thảm cói tròn vẫn có chức năng chính quan trọng của nó là dùng làm nơi để chân ấm áp, nơi ngồi bệt đọc sách hoặc thư giãn.
Thảm cói vuông được thiết kế theo hình vuông. Loại thảm cói này cũng rất đa dạng về mẫu mã:
Thảm cói vuông hoạ tiết hình tròn – Bên ngoài thảm vẫn là hình vuông nhưng bên trong được đan các hình tròn có kích thước to dần từ tâm ra ngoài, gần giống với hoạ tiết trang trí trống đồng.
Thảm cói vuông hoạ tiết hình thoi – Thảm được đan theo từng ô vuông nhỏ sau đó kết nối với nhau bằng sợi đay để thành một tấm thảm lớn hoàn chỉnh.
Thảm cói vuông kích thước nhỏ - Thảm nhỏ hình vuông, được đan trơn đơn giản, dùng để trên bàn làm đế lót cho các đồ vật khác hoặc trang trí tường.
Giống với thảm cói tròn, thảm cói vuông cũng thích hợp dùng làm thảm cói phòng khách, thảm decor phòng ngủ hay thảm decor vintage cho các quán cà phê, quán ăn, nhà hàng, khách sạn,…
Vì được làm từ nguyên liệu thiên nhiên, có mùi thơm tự nhiên của cây cói cùng với mẫu mã, kích thước đa dạng, nhẹ nhàng dễ di chuyển, dễ sắp xếp nên thảm cói vuông và các loại thảm cói trang trí khác đều bán rất chạy. Đây là loại thảm được nhiều khách hàng tại Mây Tre Đan Trà tin dùng và giới thiệu cho người thân, bạn bè.
Thảm lục bình hay còn gọi là thảm bèo tây, có mùi hương tự nhiên dễ chịu của vật liệu tự nhiên nên dễ tạo sự mộc mạc và không khí vintage cho không gian sống. Cách làm thảm lục bình khá kì công và mất nhiều thời gian, nhưng bù vào đó, các sản phẩm đều trông rất chỉnh chu và gọn đẹp.
Thảm lục bình tròn có hình dáng tròn nhưng lại rất phong phú về hoạ tiết trang trí. Các nghệ nhân có thể tạo hoạ tiết bằng các kỹ thuật đan tinh xảo, hoặc chỉ đơn giản hơn là dùng màu để vẽ đè lên các hình thù đẹp mắt. Có thể kể đến một số kiểu trang trí thảm lục bình tròn như:
Thảm lục bình tròn đơn giản – với kiểu đan kín một hình tròn hoàn hảo và không có hoạ tiết đặc biệt.
Thảm lục bình tròn hoạ tiết vẽ - sau khi đã đan thành phẩm một chiếc thảm lục bình đơn giản, các nghệ nhân tài hoa có thể dùng màu vẽ thêm hình ảnh bông hoa, các hình tròn, hoạ tiết trống đồng,… để thảm thêm phần bắt mắt và mang tính nghệ thuật cao hơn.
Thảm lục bình tròn kích thước nhỏ - thường không có hoạ tiết cầu kì, dùng để trang trí tường hoặc để trên bàn dùng làm lót đĩa, lót bình hoa, ấm trà,…
So với độ rắn chắc của thảm mây tre, sự mềm mại của thảm lục bình rất được ưa chuộng với những gia đình có con nhỏ, vừa an toàn cho bé vừa là nội thất trang trí đẹp. Thảm lục bình phù hợp dùng làm thảm để phòng khách, thảm lót sàn trang trí cho nhiều không gian từ riêng tư cho tới kinh doanh hay cộng đồng.
Thảm tròn lục bình được làm hoàn toàn thủ công từ khâu phơi nguyên liệu tới đan và trang trí thành phẩm. Hình dáng đa dạng, dễ phối hợp và độ êm ái, an toàn cao càng làm cho thảm được đề cao trong số các loại thảm trang trí giá rẻ khác.
Thảm chữ nhật nên có kiểu đan cách đường thảm lục bình, các sợi lục bình đã được tết hoặc bện dày được liên kết với nhau bằng sợi đay dọc theo chiều rộng của thảm. Kiểu thắt khá giống với chiếu thông thường nên khá chắc chắn.
Thảm lục bình chữ nhật đơn giản – hình dáng và kích thước tương đương chiếc chiếu thông thường, được đan kín và không có hoạ tiết.
Thảm lục bình chữ nhật dài – loại thảm hình chữ nhật nhưng chiều rộng ngắn hơn và chiều dài dài hơn loại chiếu thông thường, đan kín và không hoạ tiết. Loại thảm này phù hợp cho không gian hẹp hoặc có thể dùng để treo trang trí tường.
Thảm lục bình chữ nhật kích thước lớn – tuỳ vào kích thước mà giá thành thảm có thể cao hơn nhưng loại thảm lục bình kích thước lớn vẫn được ưa chuộng tại các gia đình có đông thành viên hoặc những gia đình có không gian sống rộng rãi.
Là loại thảm đứng top đầu trong số các loại thảm trang trí, thảm lục bình được dùng nhiều nhất làm thảm trải sàn trang trí phòng khách. Nhờ nghệ thuật vẽ hoa văn lên thảm mà các bạn có thể đặt làm những tấm thảm theo ý thích với các hoa văn trang trí tấm thảm như mong muốn.
Giống như các loại thảm tự nhiên khác, thảm lục bình chữ nhật khá nhẹ, dễ dàng vận chuyển và gập gọn nên rất linh hoạt trong việc sử dụng và cất đặt.
Thảm cói se lục bình là sự kết hợp hoàn hảo của loại thảm trang trí. Thảm được thừa hưởng sự mềm mại của thảm lục bình cùng sự khô thoáng của thảm cói. Việc sử dụng kết hợp cả hai nguyên liệu cói và lục bình nên tính đa dạng về thiết kế và hoa văn của thảm cũng phong phú hơn.
Về hình dáng, thảm cói se lục bình có thể được đan thành hình tròn, hình oval, hình vuông, hình chữ nhật, đủ kích thước khác nhau nên phù hợp được rất nhiều không gian và phong cách trang trí khác nhau.
Về hoạ tiết trang trí, thảm cói se lục bình cũng được đan hoặc vẽ trang trí các hình ngôi sao, hình bông hoa, hình tròn, hoạ tiết to nhỏ xen kẽ,… đẹp và chất lượng không kém các dòng thảm công nghiệp khác.
Vì kết hợp 2 nguyên liệu nên giá thành của thảm cói se lục bình là một loại thảm trang trí giá rẻ bán chạy, được nhiều gia đình chọn làm thảm trang trí phòng khách. Đặc tính dễ vệ sinh cùng độ bám dính chắc chắn vào sàn, không lo trơn trượt, mẫu mã đa dạng và tính thẩm mỹ cao là những ưu điểm nổi trội không thể chối cãi của dòng thảm cói se lục bình đặc sắc này.
Thảm cói mix bẹ ngô là loại thảm khá thông dụng trong số các loại thảm trang trí phòng khách, được kết hợp hai nguyên liệu bình dân là cói và bẹ ngô. Bắp ngô sau mùa thu hoạch thải ra khá nhiều bẹ ngô khô, nông dân thường chỉ dùng cho bò ăn, lót chuồng trại hoặc làm nguyên liệu đốt bếp. Sau khi được sử dụng làm thảm chung với nguyên liệu cói, bẹ ngô đã tạo ra được nhiều giá trị hơn và nhờ đó mà người nông dân thu được nhiều lợi nhuận hơn.
Thảm cói se mix bẹ ngô có thể được đan thành thảm trang trí hình tròn hoặc hình chữ nhật, hình vuông,… Ta dễ dàng nhận biết thảm này với các loại thảm cói khác nhờ đặc điểm màu sắc trắng đặc trưng của bẹ ngô và màu xám của cói pha lẫn vào nhau. Các hoạ tiết trên thảm thêu trang trí nhờ đó mà cũng đa dạng và sinh động hơn.
Thảm cói se mix bẹ ngô tuy hiện đại nhưng vẫn giữ được hồn cốt chân quê. Tính thẩm mỹ mà các hoạ tiết đem lại và sự chắc chắn của các mối thắt tạo sự bền vững lâu dài, thảm cói bẹ ngô góp phần làm phong phú cho khách hàng khi lựa chọn các loại thảm trải sàn bằng cói. Đây là sản phẩm đa ứng dụng cho cuộc sống của nhiều gia đình cả ở nông thôn và thành thị.
Đây là loại thảm trang trí phòng đặc biệt được kết hợp cả 3 nguyên liệu lục bình, cói và bẹ ngô. Bạn có thể dễ dàng nhận dạng từng loại vật liệu bằng màu sắc của chúng.
Thảm trang trí có màu vàng đậm của lục bình, màu xám xám của cói và màu trắng của bẹ ngô. Một số thảm được người nghệ nhân nhuộm màu trước khi dệt nên có thể sẽ có màu sắc khác hơn. Khi đó, ta có thể nhận diện chúng bằng cách sờ vào từng phần của thảm. Khi chạm vào lục bình, ta có thể cảm nhận được sự mềm mại và độ đàn hồi tốt. Khi sờ vào nguyên liệu cói, ta cảm thấy sự rắn chắc hơn và khô hơn. Bẹ ngô thì có độ đàn hồi tốt như lục bình nhưng sẽ không mềm mại êm ái bằng lục bình.
Thảm lục bình se cói và bẹ ngô thông thường được dệt theo hình chữ nhật, nhưng cũng có một số được dệt theo hình tròn, hình vuông. Kích thước thảm đa dạng, hình dáng đơn giản hoặc hoa văn đặc sắc, loại thảm này có rất nhiều loại cho bạn chọn lựa. Sản phẩm này phù hợp làm thảm trải sàn trang trí phòng ngủ, thảm trang trí phòng khách đẹp.
Thảm mây đan là một kiệt tác của làng nghề mây tre đan Việt Nam. Thảm được đan từ các thanh mây nhỏ và mảnh đã được xử lý kỹ càng. Tuy làm từ vật liệu mây nhưng thảm không hề cứng hay tạo cảm giác bí bách, ngược lại, người dùng thảm mây đan cảm thấy thoải mái và thoáng mát khi sử dụng.
Thảm thường được đan theo hình chữ nhật hoặc hình vuông. Thảm có thể được đan liền thành 1 khối hoặc có thể được đan thành 6 miếng vuông kích thước nhỏ rồi gắn lại với nhau bằng vật liệu mềm hơn để dễ dàng gấp gọn. Ngoài việc làm mát cho gia chủ thì chiếc thảm mây đan cao cấp cũng là thảm trang trí giúp tôn lên vẻ sang trọng cho không gian nhà.
Thảm mây đan là vật dụng không thể thiếu trong các ngày hè oi bức, nhất là ở các thành phố có nhiệt độ cao như Hà Nội, TP. HCM. Bạn có thể để trực tiếp thảm mây đan lên trên giường để nằm ngủ lúc ban đêm, hoặc để trên sàn nhà để ngủ trưa hoặc nằm - ngồi thư giãn.
Ngoài ứng dụng làm thảm trải sàn thì thảm cói, thảm lục bình cũng được dùng làm thảm decor tường.
Vì được treo lên trang trí tương tự các loại thảm thổ cẩm treo tường nên hình dáng và kích thước của thảm cũng được thiết kế độc đáo, tỉ mỉ và sáng tạo hơn các loại thảm khác. Các hình dáng thông thường là hình bông hoa nhiều cánh, hình chiếc lá, hình tròn hoạ tiết trống đồng, hoạ tiết zigzag,… Một số thảm cói trang trí tường được đan kín và dùng màu tô vẽ lên các hoạ tiết hoặc hình thù độc đáo khác nhau. Nếu sử dụng màu sắc tone nóng sẽ làm cho thảm khá nổi bật và bức tường trang trí sẽ càng độc đáo và ấn tượng hơn.
Thảm có thể là thảm trang trí có mặt phẳng bình thường hoặc được đan nhô ra hoặc úp vào, khi treo lên tường sẽ gây ấn tượng hơn.
Ngoài ứng dụng làm decor trang trí tường, thảm có thể dùng làm đế lót đặt trên bàn hoặc để đựng đồ vật nhỏ. Các loại thảm decor tường không chỉ là món đồ trang trí cho không gian nhà mình mà còn là món quà tặng tân gia hợp lý và đẹp mắt được nhiều người lựa chọn.
Ngoài các nguyên liệu cói và lục bình, bẹ ngô kể trên, có một loại thảm trang trí được làm từ nguyên liệu cây chuối, gọi là thảm sợi chuối. Loại thảm này còn khá mới, đa số được sản xuất ở nước ngoài, nhưng Việt Nam đã xuất hiện những đơn vị đầu tiên tiến hành sơ chế nguyên liệu và dệt được một số thành phẩm thảm tròn trang trí chất lượng.
Vì sợi chuối có độ bền cao, có tính đàn hồi và không bị co rút nên đây là nguồn nguyên liệu rất giá trị và dồi dào mà chỉ những nước nhiệt đới mới khai thác được.
Cũng giống như thảm cói, thảm lục bình, thảm sợi chuối cũng được đan nhiều hình dáng đặc trưng như tròn, vuông, chữ nhật. Những hoạ tiết trang trí tấm thảm đan được với thảm cói và thảm lục bình đều có thể làm được trên thảm chuối. Ngoài ra, thảm sợi chuối còn có thể kết hợp với các nguyên liệu khác để đan thành những chiếc thảm trang trí phòng khách giá rẻ, đa dạng và độc đáo khác. Sự mộc mạc, gần gũi, êm ái cộng với hương thơm tự nhiên là ưu điểm nổi bật của thảm sợi chuối.
Sợi chuối là nguyên liệu vô cùng gần gũi với người dân Việt Nam. Ngoài thảm sợi chuối, các sản phẩm thủ công khác cũng được làm tự sợi chuối như giỏ, túi xách và các đồ trang trí khác.
Thảm cói, thảm lục bình là những sản phẩm chân chất của các nghệ nhân làng nghề Việt. Bằng khối óc sáng tạo cùng những đôi bàn tay khéo léo, họ đã kết hợp hoàn hảo các nguyên liệu tự nhiên như cói, lục bình, bẹ ngô, sợi chuối,… để làm nên những tấm thảm thủ công tinh xảo, trang trí thảm phòng khách độc đáo cho nhiều gia đình.
Cùng với hình dáng đa dạng, trọng lượng nhẹ dễ gập gọn, di chuyển, cất đặt là những ưu điểm không thể chối cãi của các loại thảm này. Chúng không chỉ mang lại thu nhập cho một bộ phận không nhỏ người dân ở làng nghề đan thủ công mà còn mang giá trị thẩm mỹ, giá trị sử dụng lâu dài cho người tiêu dùng Việt.
Mây Tre Đan Trà hy vọng góp một phần công sức nhỏ để bảo tồn và truyền bá các sản phẩm của làng nghề thủ công đan thảm cói, thảm lục bình và các sản phẩm nội thất mây tre đan truyền thống khác.